Meetnet kustbroedvogels Waddenzee.
Sovon Vogelonderzoek Nederland/Common Wadden Sea Secretariat
Lopend onderzoek sinds 1991. Jaarlijkse kartering maakt deel uit van NEM, integrale kartering in het kader van TMAP eens in de zes jaar afzonderlijk georganiseerd door opdrachtverlening Ministerie van LNV.
Databank met aantallen broedvogels per meetlocatie per jaar. Meetlocaties bestaan uit 190 vaste telgebieden (deels jaarlijks geteld) en 890 kolonie-locaties (jaarlijks geteld).
Het volgen van het aantalsverloop (incl. populatieschattingen) en verspreiding van voor het Waddengebied karakteristieke soorten broedvogels, met name van die soorten die in open terrein (kwelders, duinen) broeden en/of die voor hun voedsel van zoute wateren afhankelijk zijn, ter bepaling van de Staat van Instandhouding van deze soorten en evaluatie trilaterale Wadden Sea Plan. Trends worden afzonderlijk bepaald voor westelijke Waddenzee, oostelijke Waddenzee en Eems- Dollard gebied.
Sovon Vogelonderzoek Nederland, Kees Koffijberg, kees.koffijberg@sovon.nl, 024-7410410.
Coördinator, beheerder gegevens, verwerker gegevens, verzorgen publicaties, contactpersoon naar gebruikers, contact TMAP.
Alle buitendijkse gebieden in de Waddenzee, stranden Noordzee en binnendijkse wetlands (Texel, Noord-Groningen, Dollard). Agrarisch gebied binnendijks wordt steekproefsgewijs onderzocht.
Met name tot 2012 groot deel algemene data beschikbaar op schaal van telgebieden, minder geschikt voor directe relaties met bijv. beheer. Eventueel mismatch tussen teleenheden vogels en eenheden bemonsteringen vegetatie, voedsel, etc.
Gegevens zijn op het niveau van Natura 2000-gebieden openbaar (https://www.sovon.nl/gebieden). Voor gebruik gegevens op meest gedetailleerde schaal (telgebieden/jaar en/of ligging territoria) gelden eventueel afspraken over gebruiksrecht, tussen bronhouder en Sovon.
Biodiversiteit, broedvogels, verspreiding, aantallen, trends, kolonievogels
1991 (Waddenzee) – heden: jaarlijks. Voor verschillende soorten (o.a. Lepelaar, verschillende soorten meeuwen en sterns) is via specifieke projecten detailinformatie beschikbaar uit eerdere perioden (deels in andere geografische eenheden, aggregatie op grotere schaal wel mogelijk).
Koloniebroedvogels en zeldzame soorten (vrijwel) volledig, algemene soorten steekproef, eens in de zes jaar volledig in het kader van TMAP integrale telling.
Kolonies 100 x 100 m of xy-coördinaat, resterende soorten in telgebieden (vlakken) van 10-500 ha. Vooral na 2010 toenemend deel soorten in telgebieden beschikbaar op xy niveau (ligging territoria).
Netwerk Ecologische Monitoring. Onderzoek, TMAP. Sluit aan op vergelijke studies in het Duitse en Deense Waddengebied. Data voor 1990 deels beschikbaar via kustbroedvogeldatabase Rijkswaterstaat/RIKZ (thans in beheer van Sovon)
Kolonies en zeldzame soorten ten minste twee tellingen, algemene soorten ten minste vijf veldbezoeken gedurende broedseizoen vanaf half april. Uitvoering vrijwilligers, professionele tellers en medewerkers terreinbeheerders (incl. vogelwachten eilanden).
Vanuit gegevens veldbezoeken worden volgens vaste en gestandaardiseerde criteria (https://www.sovon.nl/nl/richtlijnen) aantallen broedparen bepaald. Vanaf 2011 meeste telgebieden invoer veldgegevens algemene soorten via geautomatiseerde routine (Autocluster applicatie) met foutencontrole en validatie. Autocluster genereert automatisch kaarten met ligging territoria.
Datum, telgebied, aantal, soort. Geografische informatie en informatie over beheersvorm beschikbaar voor alle telgebieden.
Gestandaardiseerde bezoekfrequentie en aantal tellingen per kolonie of telgebied gedurende periode half april - half juli. Soort-specifieke richtlijnen voor interpretatie veldgegevens tot aantallen territoria.
PostgreSQL, ArcGIS.
VR | HR | KRW | TMAP | OSPAR |
Y++ | Y+ | N | Y++ | N+ |
Coördinatie, gegevensbeheer en verslaglegging. Uitvoering grotendeels door vrijwilligers en medewerkers terreinbeheerders (laatste met assistentie van professionele karteerders Sovon).
Alle relevante soorten van Annex 1 VR; alle vogelsoorten waarvoor de betrokken Natura2000 gebieden zijn aangewezen en alle soorten die in kader van TMAP worden gemonitord: Aalscholver, Lepelaar, Kluut, Zwartkopmeeuw, Dwergmeeuw, Kokmeeuw, Stormmeeuw, Kleine Mantelmeeuw, Zilvermeeuw, Grote Mantelmeeuw, Lachstern, Grote Stern, Visdief, Noordse Stern, Dwergstern, Brandgans, Kleine Zilverreiger, Middelste Zaagbek, Blauwe Kiekendief, Strandplevier, Bonte Strandloper, Kemphaan, Watersnip, Steenloper, Velduil, Bergeend, Eider, Scholekster, Kievit, Grutto, Wulp, Tureluur, Bontbekplevier
Levert relevante info over instandhoudingsdoelstelling van habitattypen 1110, 1140, 1320, 1330, 2110, 2120, 2130, 2140, 2150, 2160, 2170, 2180, 2190, 2310, 2320, 2330.